MALA ZARAR VERME SUÇU (TCK M.151)

Mala zarar verme suçu Türk Ceza Kanunu’nun 151. Maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre; “Başkasının taşınır veya taşınmaz malını kısmen veya tamamen yıkan, tahrip eden, yok eden, bozan, kullanılamaz hale getiren veya kirleten kişi, mağdurun şikayeti üzerine, dört aydan üç yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.”

Burada suçun konusu taşınır veya taşınmaz maldır. Suçun maddi unsurlarını oluşturan hareketler; yıkma, tahrip etme, yok etme, bozma, kullanılamaz hale getirme, kirletme biçiminde sayılmıştır. Burada ki seçimlik hareketlerden birinin gerçekleşmesi suçun meydana gelmesine yol açmaktadır.

Yıkmak sadece taşınmaz mallar açısından söz konusu olmaktadır. Tahrip etmek, bir eşyayı zarar görmüş hale getirmek, tamamen kırmadan eğip bükmek gibi anlamlara sahiptir. Yok etmek, suça konu malın maddi varlığını ortadan kaldırmaktır. Bozmak, suça konu malın özgülendiği amaca uygun olarak kullanılması olanağını ortadan kaldırmaktır. Kirletmek, önceki hale getirilmesi için önemli bir çaba gerektiren mal üzerinde meydana getirilen değişikliktir.

TCK m.152’de mala zarar verme suçunun nitelikli halleri düzenlenmiştir. Buna göre:

“ Mala zarar verme suçunun;

1. a) Kamu kurum ve kuruluşlarına ait, kamu hizmetine tahsis edilmiş veya kamunun yararlanmasına ayrılmış yer, bina, tesis veya diğer eşya hakkında,
2. b) Yangına, sel ve taşkına, kazaya ve diğer felaketlere karşı korunmaya tahsis edilmiş her türlü eşya veya tesis hakkında,
3. c) Devlet ormanı statüsündeki yerler hariç, nerede olursa olsun, her türlü dikili ağaç,
4. d) Sulamaya, içme sularının sağlanmasına veya afetlerden korumaya yarayan tesisler hakkında, e) Grev veya lokavt hallerinde işverenlerin veya işçilerin veya işveren veya işçi sendika veya konfederasyonlarının maliki olduğu veya kullanımında olan bina, tesis veya eşya hakkında,
5. f) Siyasi partilerin, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının ve üst kuruluşlarının maliki olduğu veya kullanımında olan bina, tesis veya eşya hakkında,
6. g) Sona ermiş olsa bile, görevinden ötürü öç almak amacıyla bir kamu görevlisinin zararına olarak, İşlenmesi halinde, fail hakkında bir yıldan dört yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

(2) Mala zarar verme suçunun; a) Yakarak, yakıcı veya patlayıcı madde kullanarak,

1. b) Toprak kaymasına, çığ düşmesine, sel veya taşkına neden olmak suretiyle,
2. c) Radyasyona maruz bırakarak, nükleer, biyolojik veya kimyasal silah kullanarak, işlenmesi halinde, verilecek ceza bir katına kadar artırılır.

(3) Mala zarar verme suçunun işlenmesi sonucunda haberleşme, enerji ya da demiryolu veya havayolu ulaşımı alanında kamu hizmetinin geçici de olsa aksaması hâlinde, yukarıdaki fıkralar hükümlerine göre verilecek ceza yarısından iki katına kadar artırılır.”

SUÇA TEŞEBBÜS

Suçta teşebbüs mümkündür. Bu durumda hakim, o ana kadar yapılan hareketlerin mal üzerinde meydana getirdiği tehlikenin ağırlığını göz önünde bulundurarak cezayı teşebbüs nedeniyle indirir.

MALA ZARAR VERME SUÇUNDA ETKİN PİŞMANLIK

Bu suçta etkin pişmanlık hükümlerinden faydalanmak mümkündür.  Suçun tamamlanmasına rağmen savcılık tarafından soruşturma başlatılmış ancak henüz dava açılmamışsa zararın bu aşamada giderilmesi halinde cezanın 2/3’üne kadarı indirilebilir. Dava açıldıktan sonra fakat hüküm verilmeden önce zarar giderilirse failin cezası ½ oranında indirim yapılabilir.

ŞAHSİ CEZASIZLIK HALİ VE CEZA İNDİRİMİ

Aralarında ayrılık kararı verilmemiş eşler arasında, eşlerden biri diğerine karşı bu suçu işlediğinde, Üstsoy veya altsoyunun veya bu derecede kayın hısımlarından birinin veya evlat edinen veya evlatlık aleyhine işlenirse, Aynı konutta beraber yaşayan kardeşlerden biri aleyhine işlenirse suçu işleyen akraba aleyhine ceza verilemez.

ŞİKAYET SÜRESİ, ZAMANAŞIMI VE UZLAŞTIRMA

Mala zarar verme suçunun basit hali şikayete tabi olup, şikayet süresi failin ve fiilin öğrenilmesinden itibaren 6 aydır. Suçun nitelikli halleri ise şikayete tabi değildir. Kişi şikayetçi olmasa bile 8 yıllık zamanaşımı süresi içerisinde soruşturulabilir. Mala zarar verme suçunun basit hali uzlaştırma kapsamındadır.

Hakkınızda açılmış soruşturmalar ve ceza davaları hakkında hukuki destek almak için İzmir ceza avukatı olarak bizimle irtibata geçebilirsiniz.